Русинский поэт и писатель М. Чикивдя «  У кӯнци 19 стороччя, у Березниках став ся старшный пожар. Тоды вщент изгуріла была уся центральна часть села…»

Русинский поэт и писатель М. Чикивдя «  У кӯнци 19 стороччя, у Березниках став ся старшный пожар. Тоды вщент изгуріла была уся центральна часть села…»

ПОЖАР У БЕРЕЗНИКАХ (1885)

  У кӯнци 19 стороччя, у Березниках став ся старшный пожар. Тоды вщент изгуріла была уся центральна часть села. Про ōту катастрōфу ищи и типирь споминат стара чилядь и переказує. Тото стала ся была дуже величезна біда, котра забрала даже житя людий, а усі хыжі у епіцентрі пожарі пōгуріли до тла.

     Кидь вірити в тото, що говорит чилядь,  пожар зачав ся у Якымӯвськӯй уличці, а огинь пак легко перийшōв на Кулішӯвську и на другі уличкы.Так, ги я уже написав, тоды изгуріла была уся центральна часть села. Чōму пожар быв сякый маштабный, легко мож ōтвітити. Діло у тōму, ож у тот час хыжі стройили лише из дерева, близько єдну ид другӯй. За исе чилядь остро каже: «Стройили давно кучу вир кучі». 

Тоды пōвнōстю  изгуріла была  и греко-католицька Сято-Вознесенська  церква. Кажут, ож были жервы межи чилядьов, но кӯлько людий умерло выд огне пувісти типирь тяжко. Ниє точных даных, айбо приблизно до дисятка чōлōвік.

  Про сись страшный пожар писали и у мадярськых газетах. 1885 – рӯк тōї катастрофы, што ся стала у Березниках.. Наведу текст из статтї «Надання помощи пострадавшым у огни»,  де описано наслідкы пожара у селі и як мадярські власти тай окремі особы помагали нашӯй чиляде.

  “У Мараморошськōму кōмітаті, на теритōрії села Березникы, 6-го, минулого місяце возникненя пожара, пише кориспондент и описує ōто, што 101 хыжа, 100 прибудōв и греко-католицька церква згуріли до тла.. Усього нараховано у 28500 форинтӯв збиткӯв. Березницька громада была зареєстрована на теритōрія Хуста у барōнӯв. Число людности у 224 хыжах – 1249 из них греко-католикы и руські (русины) – 1162. Дуже много из них землерōбӯв.   

Фото. Кадастровая карта Березникы Подкарпатская Русь. Русинский Мир.

     Власть зачала помагати бідным людям. Дїля стрōйкы хыжӯв позычали  2000 форинтӯв без ПДВ. 1000 форинтӯв перевели выд морськых пōкупцюв. Заміститиль участкового Мігалко выділив грōші. Леонїд, главный участковый, дав отчот міністрови внутріннїх дїл, што из організації Рады Йосифа 300 форинтӯв перераховали ищи 38 найбідным потерпілым. Иляшевич Иван, службовый Демянович Андрій, греко-католицькый декан и Болеман Мор выділили грōші у присутности ōфіцера.

       Ōбы помогти потирпілым у всьому кôмітаті збират пожертвы «Молодіжный кружок». Ōни свойим упорством помогли людям( сього села), за што чилядь їм дуже благодарна”.

“Березникы у давнину. Історія и етнокультура” (2018)

Автор: Мигаль Чикивдя

Вместе с вами, мы сделаем Русинский Мир лучше!

При копировании данного материала, либо использования в любом виде (печатном, аудио, видео) на своих ресурсах, просьба указывать источник https://rusinskiimir.ru/  и автора произведения Михаил Чикивдя, в иных случаях будем обращаться в соответствующие инстанции (админам соц.сетей, и Суд).Фото использованы из открытых источников интернет пространства.

Left Menu Icon