Русинский поэт и писатель М. Чикивдя «Ей было-бывало давно по нашых селах худобины. У каждōму двōрі была корова, та ци єдна…»

Русинский поэт и писатель М. Чикивдя «Ей было-бывало давно по нашых селах худобины. У каждōму двōрі была корова, та ци єдна…»

КŌРŌВЛЯЧЫЙ ХВӮСТ 

  Ей было-бывало давно по нашых селах худобины. У каждōму двōрі была корова, та ци єдна? Рідко тко єдну лиш держав, ай біли пō дві, даґде из телицьов. Тото типирь никōму худōбу ни треба, нитко ни хоче маржину держати, а давно, кидь ни было у тя нич, ни ґаздовавись, та бывись пустый чōлōвік. Но вшитко што было, тото ся минуло. Ни минули ся хыба спомины, кōтрі навхтема ся лишили у памняти нашых людий. Тōты спомины за давнину, переказы тай оповідкы, будут ся передавати у будучнōсть. Народна памнять вічна! Знаєме вшитко, што было, а што буде – увидиме. 

  Раз ся так стало, ож у Олены Титчинōв збітїжнїла корова – устяла ся кровльов. Мусїла ї гет здасти, бо ни ōна, ни дохтор маржинськый, нич уже ни гōднї были зробити. Што робити дале? Упстала ся у ний єдна телиця, айбо телицї мало.  

  Мусай  другу кōрōву куповати. Купити кōрōву давно было ипен ни дуже тяжко. Прӯйшла ся селом, повызвїдала чилядь, та до пōлудне уже у трьох містах найшла, де бы маржину їй продали. Пӯшла такуй по тых опшарях коровы видїти. Може бы си віздріла яку, такуй бы ся договорила. Сяк ся и стало. Раз была у Ивана Мигōвчиного, айбо його му ся корова ни пōлюбила, бо дуже тверда, тяжко ї дойити.  

  Выдты пӯшла через поле, за ріку, до Марії Заріцькōй. Тамкы си и найшла красну кōрōвку. Така тучна, бура, красна, ги намальована. Най покōвтав, убы’м ї ни врік! Нараз ся Оленї пōлюбила корова, бо до того ищи блага, ги ангелик, тай вӯмя у ний мнягкоє. Нараз пувіла, ож буде ї брати, та такуй ся договорили межи сōбōв за цїну. На другый рано купила Олена кōрōву, та пӯгнала си дōмӯв, у стайню. 

  Продала Марія кōрōву тай добре. Из вшиткыми талантами, кидь чесно, та и забыла за тото. Тоды ся хыба догадовала, кōй заходила у стайню. Якōсь луннно было без Міцї. Упстали ся ї пусті яслі, а май дальше Манька тай телятко Айбо так ї выходило, што доста їй было єдну маржину, та так мало быти. Хыбы ни є. За телятьом у стайни ищи кецкы из свиньми, итак весело! 

  Но туй у пару днӯв, зась до ний Олене приходит. Прийшла, та каже: 

– Ой, Маріє, ой небого. Прийшла’м до тя, бо ни знаву што робити. Корова ти так рыче за йсї дны, ги бы ї морило. Фурт у миринжаню тай рыканю. Ба што ї хыбит? 

 – Тото, Олено, – каже їй Марія, – завто, видав, рыче, бо забановала. У мене у стайни ищи єдна корова была тай теля, тай свинї, а у тебе, кидь сама телиця, та непривычно їй, завто може ōна сяк. Треба бы ти ї пōкурити. Я выд свōї другōй коровы, из хвоста мало выдōтну вōлōся, а ты ним пōкури ї, та ануж будеш видїти, пōлівит їй. Лиш уже сонце сїдат, ни слōбудно типирь што сь давати, приходи завтра. Я ти завтра усьо напарув. Сись вичӯр най уже перебуде. 

 – Но добре, добре! – в пилованю пувіла Олена, та шікōвно, чуть ни біжачи, пӯшла гет. 

   «Ба што сяк пōбігла», – пōдумала си Марія. Айбо думати дале было нїколи. Треба было кōвпотити, дōкі ся зашорила тай потемок. Заїла ищи мало, та лігати бы гет. 

   Рано Марія прōбудила ся май скоро, ги усе. Изогнала ї маржина, бо дуже рыкала тай свинї в кецку били. Прибігат жона до стайнї, а туй позират у її Манї пӯв хвоста ни є, выдтятый! Выще выдтятого кожа здерта гет до живця. Божечку милостивый! Што ся исе туй стало?! Май рано уже усї сусїды бігали, крутили ся пиля худобины, котра си лягла и уже ни мала моци устати.  

  По тōму чорна, ōнь уґляна кōрōвка дуже збітїжнїла. Ни пила воды, не їла, ни нич. Усяко ґаздыня пробовала помочи, айбо нич ни помагало. Мусай было кликати різальника, убы кōрōву гет зарізав, убы ся ни мучила. Сяк Марія ся упстала без двох кōрӯв из малым телятьом, а Оленина нова корова перестала рыкати…

Автор: М. Чикивдя 2022 год

Вместе с вами, мы сделаем Русинский Мир лучше!

При копировании данного материала, либо использования в любом виде (печатном, аудио, видео) на своих ресурсах, просьба указывать источник https://rusinskiimir.ru/  и автора произведения Михаил Чикивдя, в иных случаях будем обращаться в соответствующие инстанции (админам соц.сетей, и Суд).Фото использованы из открытых источников интернет пространства.

Left Menu Icon